TI DHE VALLJA

(Sadi Halilit)

Fushës së Domosdovës,

Erërat kërleshen tek vijnë

Prej grykësh e qafash,

Si në betejën e Gjergjit,

Me përplasje shpatash.

Malet, si çaprazet,

Që rrethojnë brezin,

Lëshuan vallet,

Përmes erës

Dhe me ylberin.

Dhe ti,

I Madhi Mjeshtër

Shtatvogli Sadi,

U dhe ritme

E hijeshi.

Ca mineral,

I more malit

Ca diell

Diellit,

Pak mister,

Natës

Dhe na dhe

Vallen Rajcës.

Dhe rend nëpër rruzull

Kjo valle dinamit,

Si në Sofër të Skënderbeut,

Vallëzojnë mitologjitë.

KTHIMI I MISIONARIT

Avioni ushtarak, barkzgavërt,

Krrok si korbi

Mbi shkretëtirën afgane,

Ulërin karvanit të reve.

Ti, luftëtar i paqes.

Kthehesh në gijotinën shqiptare

Me emrin Gërdec,

Zemërshpellë,

Zog pa çerdhe.

Të përlot tymi i zi,

Athtësia e shkrumbit,

Dhimbja mitike barrton,

Nën dheun e zhuritur

Gjurmët e kujtimit janë zhdukur.

Trëndafili më gonxhe gjaku,

Vaditur me lotin e valë

Të nënës sa qe gjallë,

U përzhit e u dogj.

Iku ai trëndafil, bashkë

Me vogëlushin e ndjerë,

Që i lutej përherë:

“Çilu trëndafil sa më parë!

Tufën tënde gonxheçelur,

Do t’ia dhuroj

Tim vëllai-misionar…”

STUHIA

Nxin, sterron në dhembje reja-

Sy i vagëlluar,

Shtrydhet e ujon e trete-

Lot i pezmatuar,

Sa shikon yjet që shuhen-

Ndjenjë e tradhtuar,

Vrullon e nuk ndal rrebeshi-

Dufe të trazuar,

Digjen vetëtimat qiellit-

Zemër e lënduar,

Grimcon bregu shtjella dallgësh-

Ëndërr e copëtuar.

MAL E BËRA TURPIN

(Për kësi sojsëzi, qoftë dhe në krye)

S’e di si ia nisëm,

Jermi na kaploi

Dhe u ndamë si hasëm

Mendimi me trupin.

Grindja qe e sertë,

Sherri na tundoi,

Hasha bëmë sho-shoqin,

Me bukë hëngrëm turpin!

Rrugë e pa rrugë

Deng me zemëratë,

Mllefe për çdo ditë,

Makthe për çdo natë.

Trupi-futë e sus

Ngërçuar si varr,

Gjëmim e shtrëngatë

Mendimi zuzar.

Si monstër më panë,

Çapëlyen sytë;

“Është ky njeri

Apo është çudë?!

Se tjetër gjë thotë,

E tjetër gjë ndien,

As s’e di nga vete,

As s’e di nga vjen,

Mallkuan e shanë:

“Mortja që s’e merr!

Si ky lloj sojzezi

Rrallë nëna nxjerr.”

E ma mbyllën portën,

Kudo më përbuzën

Po unë ik e zdridh

Ushkurin, tërkuzën.

As nuk më ze huri,

As nuk më bren sedra,

Mal e bëra turpin

Mal u bë gjëma.

Zullumi s’më ndahet,

Shkrumb ku më shkel këmba,

Me të zezën çmallem,

Shkul lule, mbjell gjemba.

ÇERMENIKA

Nën krahët e qiellit të hapur

Shkrepa dhe shkëmbinj si kokalla,

Me djersë e gjak dheu i lagur,

Koha të mbolli me murana.

Kur djepin ta dogjën barbarët

Dhe foshnjën ta shkuan në thikë,

Kur zbrazur i pate hambarët,

Dritës nuk ia ndave, sytë.

As kur lumi rrjedhën e ndali,

As kur trishtas zogjtë qanin,

As kur vajin s’e ndrynte dot mali,

As kur lugjet krismat shpërndanin.

Ti, jetën mëkatove me nge,

Ndër kroje, burime dhe zaje,

Ndër pyjet me kokën në re,

Ndër arat si arna në male.

NDOSHTA QE DHE MIQËSI

S’mbyllte sy arushi i sertë,

Haje s’qaste në kafaz,

Pas mjekimit s’e la kujën,

Dufe britmash me maraz..

Donte qiellin me yje,

Donte borën, donte cikmën

Qante për lirin e humbur

Dhe për pyllin, suferinën.

Kur plag’e putrës iu mbyll,

Brente hekurat me dhëmbë;

Angullima-pikëllim,

Ndezullini e mall për nënë.

Ne e kthyem ku e gjetëm

Gjysmëgjallë, mbytur në gjak,

Aty ku përballi vdekjen,

Te shpella në shkëmb si hark.

Ndali çapat, qëndroi stepur,

Nuk rendi, s’iku me vrap;

Britmat-vaj t’arushës, mekur,

Shtegu i binte që nga larg.

Ngriti putrat si dy gjethe

E na i nguli sytë e tij,

Ndoshta kjo ishte përshëndetje,

Ndoshta qe dhe miqësi.

KUR U SHUA YLLI I SHPRESËS

Burri n’dhe të huaj

M’u fik fare i ri,

Mosha m’treti vitet,

Jetën, fati i zi.

Bir, qysh kur m’u shua

Ylli im i shpresës,

Këtë fre e vura

Te paj’ e martesës.

…Sapo çelte pjeshka

Si nuse me spika,

Niseshim kaluar

Pa u feksur drita.

Vesa dehte agun,

Fugonte doriu,

Flladin çonin lajmës,

Bjeshka dhe veriu.

Rrezja shkrepte syrin,

Mbi gur, mbi Kala;

Zgjoheshin bilbilat,

Këndonim me ta.

Na stërpikte vesa

Nëpër bar e lule,

Lajthiza na fshihte,

Dhe na ndizte puthje.

Shpëlanim qerpikët

Te gurrat e malit,

E prapë kalëronim

Luginës, livadhit.

Ndiheshim si ajri

Si krandi, si gjethi

Si val’ e liqenit,

Si rreze mëngjesi.

Mesditës së vakët

Kur dielli lëbyrte,

Mbi një rrasë rrinim

E, pylli dremitte.

Pa kur binte muzgu,

Çirrej nëpër drurë,

Hëna qumështore

Na ndrinte për udhë.

Kotnin ah e pishë,

Ninullat e erës

Mbi vetull na flinte

Flladi i pranverës.

Dhe i varnin ëndrrat

Mbi grremçat e hënës;

Ai, frerin e kalit,

Unë, frerin e zemrës…