KU GJËMOJNË, KËTO DAULLE

Duke u ngjitur shpateve te majave të ashpra të Qafë-Policës, nga ku një panoramë e hapur e natyrës shpalosen përpara male e lugina me sfondin e “artë”, nuk harrova dhe nuk hezitova të krahasoj pamjen e bukur natyrore me ritmin poetik e melodioz që krijon gjithmonë në lartësi gjëmimi i një feste tradicionale të zonës. Në çast risolla në mendje traditën e vjetër të Rrajcës ku gëzimi shoqërohet me “gjëmimin” e daulleve. Në meditim e sipër më përsëriten në mendje vargjet e librit “HARLISJE” të Ferit Ramës, Daullja.

Një daulle që shurdhon një botë

Tek gjëmonte e s’përmbante gazin

E dëgjon një curle dhe i thotë: -Llafazane!

Më krekosesh edhe kur të rrahin!

E gjithë zona e Rrajcës me një fushë të bukur gjëmon nga daullet. Nis sipari i një feste tradicionale për shumë breza në jetë. Organizimi është i thjeshtë. Një ftesë për të gjithë në pllajat e gjelbëruara te Valthit. Kryetari i komunës z. Seladin Bogdani, iniciues i këtij festimi popullor shprehet me thjeshtësi:

-Në shpirtin tim ka vluar një dëshirë e madhe dhe e hareshme që tradita dhe folklori të gjallërohen. Brezat të kenë gjithmonë “nyjet” e kujtesës. E gjithë zona e Rrajcës të ketë hymnin popullor të gjëmimit të daulleve sa herë që njerëzit zgjohen në festa e gëzime.  

Sofra Rrajcare, mbushet plot me shpirtin e bukur të njerëzve. Sadi Halili, koreograf i njohur i zonës së Rrajcës dhe i gjithë rrethit të Librazhdit ka sjellë me shpirt kostumet popullore tradicionale të grupit të valleve. Për arsye shëndetësore, Sadiu nuk ngjitet dot në malet e Shebenikut, por me shpirt e ndjenjë artisti, ai është këtu me njerëzit e tij të gjakut, me ritmin e valleve, me ison e këngëve, me gjëmimin e daulleve, që ai vetë e ka një simfoni të vërtetë artistike.

Burimi i ujit të ftohtë në Valth, është tërheqës, joshës për etjen e shumë njerëzve që ngjiten këtyre shpateve të largëta. Nuk mungon ushqimi i bollshëm i përgatitur me kujdes sipas traditës së zonës. Festa e bukur që ka grumbulluar edhe aq shumë emigrantë nga Greqia, Italia, Anglia, Gjermania etj, ka ndjeshmërinë e një “orteku” popullor që sjell pranë në natyrë melodinë njerëzore dhe mallin për vendlindjen.

O Valth, i bekuar

Me lëndina e kroje të kulluar

Aty vjen njerëzia

Me mendje e shpirt “dehur” nga melodia.

Është një vend, është një mal

Larg, shumë larg...

Ngjitja është e lehtë si një galë

Rrethuar me bukuri, me ngjizje e me mall.

Tashmë bëhen 60-vjet që valltarët, kërcimtarët dhe këngëtarët e zonës së Rrajcës, kanë ngritur një monument për gurrën tradicionale të folklorit e të valles.

Çdo vit në Valth, janë të pranishëm 7 orkestra me kolorit të rrallë, gjëmojnë 10-daulle të ritmeve të ndryshme, ndjehet e fuqishme melodia me fyell, gajde e klarinetë bashkë edhe me cyrlat që i bëjnë iso të bukur.

Pamja është e bukur, në një vend malor shumë piktoresk me ujë të ftohtë, lëndina dhe male të veshura me lisa shekullorë.

Spasse THANASI