REPORTAZH

Rrajca dikur ishte “mollë” e ndaluar ose “zonë e ndaluar”

 për çdo kënd që donte të shkonte në fshat. Duhej të merrje leje nga organet e punëve të brendshme ku kërkohej një karakteristikë e mire dhe sjellje te mire dhe autorizim nga sekretari i partisë për një qytetarë të thjeshte që të shkonte tek njerëzit e vet ose te ndonjë mik,as që bëhej fjalë sepse ishte frika e arratisjes në ish jugosllavi.

Por sot kushdo mundet qe të ofrohet në fshat dhe te shkoje pa frike,madje të kalojë kufirin edhe në këmbe. Por  në netët  e vitit  të Ri pothuajse e kaluan pa drita.

Rajca është ndër fshatrat më të mëdha të rrethit të Librazhdit me rreth 12 mijë banore dhe përbëhet nga disa fshatra si Rrajce Fushë,Rrajce Sutaj,Rrajcë Skëndërbej 1-një dhe Rrajcë Skënderbej 2-dy. Që të shkosh në fshatin më të largët duheshe disa orë të mbërrije atje sepse mungonte rruga automobilistike. Sapo kaluam  Qendrën e Komunës së Rrajcës,ku ndahet rruga kryesore që të nxjerr në  doganën e Qafë Thanës, kurse majtas  merr rruga për në  fshatrat e kësaj komune.  Së pari fillon Rrajca  Fushë  e cila edhe nga emri  që ka  është një  fushë pambarim ku e përshkruan mes përmes  traseja e hekurudhës e  cila  gjarpëron drejt tunelit të  Qafë Thanës  ku më pas  shkon drejt Gurit të Kuq ne Pogradec.

Mbasi kaluam disa  fshatra të Rrajcës  neve  ju drejtuam fshatit më të largët  Rrajcë Skënderbej.  Kaluam    rrugët më të vështira  ku edhe dëbora  e rënë para  dy ditëve  dhe dëbora  që po  binte  edhe  sot,  na e bëri më të vështirë  udhëtimin ,mbasi kaluam dhe postën kufitare,para  syve na u shfaq  fshati  me  disa  shtëpi     të grumbulluara simbas  fiseve.

Ne  qëndrimin e parë e bëmë  në lokalin e Bardhyl Hanës i cili  kishte një lokal   të  vogël fshati ku në të kishte ushqimet,në  dhomën tjetër një  bilardo dhe në  tjetrën thasët me miell. Mbasi na qerasi me një  kafe,fjala u soll rreth festimeve të  vitit të Ri. Dhe na tha se   viti i ri kaloj si mos më  keq,me  disa ndërprerje më datën 31  dhe më datën 2 janar  pa drita,kurse për mbrëmë  vetëm dy orë  drita në  darkë. Gjithashtu vazhdon me tej për “ABC” për  shumë familje  dhashë  ushqime dhe  bukë me liste  sepse me  vinte keq,le te  festojnë dhe ata  por e di se për një pjesë  as që do ti marr paratë se  nuk kanë. Kam  rreth  tetë  vjet që  kam dhënë  bukë me liste dhe nuk i kam mbledhur paratë.

Në  qendër të fshatit  shohim një  ambulance që sapo ka nisur të ndërtohet  nga një   fondacion me një vlerë rreth  10 milion lekë të vjetra siç  thotë zbatuesi i projektit,por  për mua  është një investim  që kam dalë me humbje sepse  është  shumë larg,nuk ka rrugë makinë .Pra ky është i pari investim në kë të fshat prej 17 vjetësh,infermierja e fshatit Lefterie Hana ndjehet e kënaqur  për ketë  ndërtesë megjithëse nuk është brenda kushteve  por  të paktën mundet të  bëj një vaksinë ose  vizitë  e mundet të ndezë  një zjarr sepse dëbora në dimër arrin deri në   dy metra.

Për të lidhur  fshatrat e komunës  ose të dy Rrajcat Skënderbej një si dhe Skënderbej dyshin janë dhenë nga buxheti i shtetit që prej 10 vjetësh,rreth 260 milion lekë por sipas banorëve   janë harxhuar rreth 70 milion dhe  rruga ka mbetur në  gjysmë. Pushtetarët  kanë premtuar e premtojnë  në  fushata  për  vazhdimin e projektit dhe   deri tani asnjë  zgjidhje. Kanë mbetur  rreth 700 metra rrugë pa u hapur  dhe fshatarët e përshkruajnë në këmbë  këtë  distancë.

Ka mbi gjashtë vjet që nuk është vënë dore fare. Për këtë distancë fshatarët detyrohen të ecin në këmbë për 3-4 orë e duke transportuar ushqimet me krahë ose më kafshë. Popullsia po e braktis fshatin vetëm sepse nuk ka një rrugë dhe projekti i nisur nga buxheti i shtetit ku janë përcaktuar fondet mbahet peng. Ne dimër të sëmurët transportohen më barelë në krahë deri në rrugën kryesore, Mësuesve që janë nga qyteti ju duhet rreth dy orë të shkojnë në shkollë te nxënësit, ku në dimër shumë herë nuk bëhet mësim. Ku sipas drejtorit të shkollës Bajram Cekrezi,për neve  është një torturë,por  duhet të shkojmë pranë  nxënësve sepse ata kanë nevojë për mësim,nuk e kuptoj se përse nuk përfundon kjo rrugë.

Kryetari i ri i Komunës Selajdin Bogdani ka nisur  të bëjë  diçka për këta banorë por mungesa e fondeve  nga qeveria  bën qe të  lëvizet ngadalë, por  ka  edhe rrugë të shtruara me asfalt  e cila arrin deri në qendër të komunës por  projektet duhet të avancojnë më shumë, Bogdani thotë që  kam projekte të gatshme dhe  i kam dërguar ne Ministri dhe pres te më miratohen.

Buka me listë ka vite që merret ku shumë fshatarë prej tetë vjetësh nuk kanë likuiduar listat madje njeri ka vdekur fare sipas një shitësi tjetër dhe nuk kam se ku t’i marr lekët. Në Maqedoni ku jo pak të rij janë vrarë nga patrullat maqedonase këto 16 vjet e nuk është marrë asnjë masë nga shteti shqiptar për këto familje.

Pra ky është realiteti i sotëm i fshatit të Rrajcës, ku megjithëse  është  dimër veç mikpritjes  dhe të ftohtit nuk mund të  gjesh asgjë, pa harruar të përmendësh ndonjë  kandidat i cili ka  filluar të lëvizë për  ndonjë  votë, por si  gjithmonë  fshatarët do të jetojnë nën  dritën e hënës, me qiri, kandil dhe me dëborën e madhe e duke transportuar në krahë ushqimet për vete dhe ushqimin për bagëtinë.

                     AGIM BLLOSHMI